Väörlaeze in ’t plat, wo deentj det väör?
Väörlaeze is ’n belangrieke activiteit väör de taalóntwikkeling van jóng kènjer. Van jóngs aaf aan regelmaotig väörlaeze is belangriek, maaktj kènjer vertroewdj mit taal en bevordertj det ze zelf gaon laeze es wannieë ze dao aan toe zeen. Extra stimulerendj bie jóng kènjer kan zeen es det gedaon weurtj in ’n vertroewde en herkènbare taal, zoa-es ’t Echter of anger dialek, zeker es det ouch thoes en bie opa en oma gespraoke weurtj. De angs det zie den gein good Nederlands gaon spraeke is óngegróndj, bliektj oet óngerzeuk. Mit mieë tale óm te kènne gaon bliektj zelfs positief (L.Cornips e.a.)
Óm die raeje is Veldeke Krink Ech mit ‘ne groep vriewilligers in 2022 begósj mit ’n maondjeliks väörlaeshalfuurke. Dit in samewèrking mit de bibliotheek, die in ’t kader van hun project “Boekenschatkist” al èns in de maondj ’n väörlaeshalfuurke in Nederlands hawwe. Det is noe dus 2 x in de maondj: Nederlands op edere 3e woonsdig, Limburgs op edere 3e maondig van 16.00 tót 16.30 oer in de Bieb aan de Bäövestestraot 11 in Ech.
Ènkele väördeile van dit initiatief zeen:
- De culturele verbènjing: ’t Väörlaeze in ’t plat verbuntj kènjer mit hun lokale cultuur en erfgood. Ze lieëre de taal en tradities van de eige regio kènne, waat hun identiteit en ’t geveul van verbónjeheid versterktj.
- De taalóntwikkeling: Väörlaeze bevordertj de taalóntwikkeling en de waordesjat van jóng kènjer. Door ’t dialek te gebroeke, make ze kènnis mit versjillendje taalvorme en oetdrökkinge, waat hun taalvaardigheid verriektj.
- Betrokkeheid van (groat-)aojers: Aojers zulle mesjien ouch mieë in ’t plat gaon kalle en väörlaeze.
- Samewirking mit vriewilligers: ’t Betrèkke van vriewilligers van Veldeke Krink Ech laet zeen wie lokale organisaties same kènne wirke óm educatieve initiatieve te óngersteune.
De vriewilligers van ’t väörlaeze zörge d’rväör det de verhaole gesjiktj zeen väör de laeftiedsgroep van 3-6 jaor. Es d’r gein gesjikdje Limburgstalige verhaole besjikbaar zeen (en det zeen d’r jaomer genóg nog mer min), waere bestaondje verhaole hertaaldj in Limburgs. De vriewilligers zeen bekèndj mit de vaardigheje óm de aandach van de jónge loesterieërs vas te haoje. ’t Laeze weurtj meistal aafgeslaote mit ’n kleine knutselactiviteit, die aanslutj op ’t verhäölke. Det de laezers de kleuters weite te boeje, bliektj oet ’t feit det nao ‘n aanloupperiode stieëds mieë kènjer aansloete óm te kómme loestere! De groep mót aevel ouch weer neet té groat waere.
Veldeke zuutj dees activiteit es ’n sjoan meneer óm zoawaal de taalóntwikkeling van de kènjer te stimulere es de lokale cultuur te behaoje.
Edere 3de maondig van de maondj in Bibliotheek (Bieb) op de Bäövelste Straot in Ech. Aojers of groataojers die mit de kènjer mitkómme kènne zich d’rbie zètte óf óngertösse väör zichzelf ’n book oetzeuke, de gezèt laeze. M’n deentj waal aanwezig te blieve. Mitdoon aan ’t väörlaeze hoof neet aangemeldj te waere: Waem kömtj, kan mitdoon en mitdoon kosj niks.